Imigassaq Ikiaroornartorlu pillugit Siunnersuisooqatigiit imigassartortarneq pillugu siunnersuutaanni nutaani innersuussutaat tassa siulleq. Siunnersuisooqatigiit canadamiut innersuussutaannut assingusunik siunnersuuteqarput, tassalu imerneqarsinnaasunut killiliillutik innersuussaqannginnamik, imigassartalinnimmi imerneq sunaluunniit navianartortaqarmat. Imigassartalinnik imertaraanni, taava siunnersuisooqatigiit innersuussutigivaat imerujoornermi ataatsimi sisamat sinnerlugit imertoqartannginnissaa. Siunnersuut taanna imigassaq pillugu paasisitsiniaasoqarsimaneranit Max4Tassa-mit ilisimavarput. Imigassartalinnik imertillutit, taava aalajangersimasimasunik ataatsimik kisimi imigaqartarit, soorlu immiaaraannarnik imaluunniit viinniinnarmik. Immiaaqqammi imigassanik kimittuunik akoorneri imernermut tamakkiisumik tamatigungajak sakkortulisitsisarmata.
”Nunatsinni innuttaasut tamarmik pitsaasumik peroriartornissaat inuunerissaarnissaallu qulakkeerniarutsigu, taava imigassamik atuisarnerup, pingaartumillu imerujoornermi ataatsimi imerujussuartarnerup annikillisarnissaa iliuuseqarfigisassatta pingaarnerit ilagaat. Ilisimavarput imerujussuartarneq, matumani imerujoornermi ataatsimi tallimat sinnerlugit imertarneq inuiaqatigiinnut annertuumik kingunerluuteqartartoq, soorlu ajunaarnernik, persuttaanernik, kinguaassiuutitigut atornerluinernik, pinerlunnernik aamma imminut toqunnernik”, Ivalu Katajavaara Seidler Imigassaq Ikiaroornartorlu pillugit Siunnersuisooqatigiinni siulittaasoq aamma Syddansk Universitetimi Ilisimatusarfimmilu ilisimatusartoq taama oqarpoq.
”Ilisimatusarnerit aamma misilittakkat takutippaat imerujussuartarneq meeqqanut taama imerfigitikkajulluni peroriartortunut sakkortuumik kingunerluuteqartartoq. Angerlarsimaffinni annertuumik imerfiusartuni peroriartorneq meeqqamut imminermini ajoqusiisinnaareerpoq, matumani ineriartornissaanut, peqqissusaanut aamma atugarissaarnissaanut sunniuteqarnerluttarluni, kisiannili aamma persuttaasunik, sumiginnarneqarnermik kinguaassiuutitigullu atornerlunneqarnermik misigisaqarnissaanut navianartorsiortinneqarnissaa aarlerinarnerulersarpoq. Ilisimavarput imerujussuartarneq imminut toqunnissamut aamma imminut toqunnissamik pissusilersornermut ersiuteqalersitsisartoq, taamatut pisoqannginnerani amerlanertigut imigassamik sunnertissimasoqartarmat. Imminut toquttarneq pinaveersaartinniarutsigu, taava aamma imerujussuartarneq pinaveersaartittariaqarparput, Ivalu Katajavaara Seidler ilassuteqarluni taama oqarpoq.
Taamaammat inuusuttut imigassamik atuisarnerat aamma eqqumaffigineqartariaqarpoq, siunnersuisooqatigiillu innersuussutigivaat 18-inik ukioqalersinnani imigassamik atuisoqanngilluinnassasoq. Innuttaasut peqqissussaannik misissuisarnernit ilisimaneqarpoq inuusuttut imerujussuarnerusartut, taakkualu affaata missaat ajoqusiisiinnaasumik imigassamik atueriaaseqartut. Siunnersuisooqatigiit ilanngullugu innersuussutigivaat 18-it 25-villu akornanni ukioqaraanni imigassartortarneq mianersuunneqassasoq, imigassaq qaratsamut ataavartumik ajoqusiisinnaassuseqarmat.
Naartugaanni, imaluunniit naartulerusukkaanni milutsitsilluniluunniit, taava imigassamik atuinngilluinnarnissaq innersuussutigineqarpoq.
Imigassaq nappaatinut 200-junit amerlanerusunut patsisaaqataavoq, matumani inuiaqatigiinni nappaataalersartunut annertuunut, soorlu kræftimut uummatillu taqaatigut nappaateqalertarnermut, taamatullu nunarsuaq tamakkerlugu toqusartut eqqarsaatigalugit, imigassaq 5,3 %-iinut pissutaasarpoq.
Annertunerusumik paasisaqarusunnermi attavissaq:
Ivalu Katajavaara Seidler, siulittaasoq
Imigassaq Ikiaroornartorlu pillugit Siunnersuisooqatigiit
Oqarasuaat: +45 65 50 77 15
Mail: ivalu@sdu.dk
Imigassaq pillugu siunnersuutit pdf-nngorlugit ugguuna aasinnaavatit: